 |
| Johan Peter Hasenclever, “Die Sentimentale”, 1846-1847, 36,5 x 30,5 cm, Museum Kunstpalast Düsseldorf |
Hasenclevers “Die Sentimentale” is een schoolvoorbeeld een werk waarin hij de draak steekt met de romantiek. We zien een vrouw “im Rückenansicht”. Dromerig, met tranen in de ogen, kijkt ze uit het venster naar de nachtelijke hemel. Haar ontblote schouder wordt nauwelijks bedekt door de donkerblonde haarlokken. Het hoofd steunt op haar linkerhand. Haar blik is melancholisch.
Op de tafel zien we allerlei objecten met een romantische connotatie: wat half verwelkte bloemen in een vaas, een liefdesbrief gericht aan “die innigst geliebte Franny”, een medaillon met de afbeelding van een man, en rechts aan de muur nog een portret van een huzaar die schijnbaar even droevig naar de jonge vrouw terugkijkt. Voor haar liggen Goethes tragische brievenroman “Die Leiden des Jonge Werthers” en Heinrich Claurens sentimentele liefdesverhaal “Mimili”, met een roos op de geopende bladzijde. De volle maan belicht vanachter de wolken een stil meertje, met op de voorgrond een eenzame boom en op de achtergrond een verlaten hut. Binnen brand een verholen kaars.
Hoe cliché-romantisch kun je een schilderij maken. De ironie druipt er vanaf. Vraag is echter of Hasenclever de romantiek echt belachelijk heeft willen maken. Je kunt erom lachen, maar er blijft iets dat mij in het werk aantrekt, iets wat ook Hasenclever in de romantiek moet hebben aangesproken. Misschien is het slechte smaak, maar daar kan het niet mee worden afgedaan. Misschien raakt dit schilderij wel meer de kern van “Schwärmei” dan veel van zijn romantische voorgangers ooit deden. Ook ik ben een Schwärmer. Van mij mag het in mijn blog, niet alleen om de spotternij.
