Labels

maandag 14 januari 2019

Heinrich Hoffmann, “Hitler oefent een toespraak”, 1927





Tijdschriftenuitgever en fotograaf Heinrich Hoffmann (1885-1957) raakte in de jaren twintig bevriend met Adolf Hitler en werd diens persoonlijke fotograaf. Hij vergezelde de grote leider overal en speelde een belangrijke rol in de vorming van diens imago. Reeds in 1926 fotografeerde hij de mars van 5000 nazi-stormtroepen in Weimar, waar Hitler voor het eerst de fascistische groet bracht. In 1933 publiceerde hij het boek “Der unbekannte Hitler”, waarin privé-foto’s waren opgenomen, waarvan hij als enige was toegestaan om die te maken.

In 1927 maakte Hoffmann te München negen opmerkelijke foto’s van Hitler, op dat moment een rijzende ster aan het politieke firmament, die bewegingen oefent terwijl hij luistert naar een grammofoonplaat met een van zijn toespraken. Aan de hand van de foto’s van Hoffmann wilde Hitler kijken hoe hij overkwam bij het publiek en wat hij nog kon vergeten. Later zou hij Hoffmann verordonneren om de foto’s te vernietigen omdat ze het beeld aantasten van de grote leider als spontaan redenaar, maar na de oorlog doken de negatieven toch weer op. Gelukkig, durf ik te denken.

De foto’s van de oefenende Hitler werpen een ander licht op de tiran. Ze hebben iets menselijks dat op de gelegitimeerde portretten, vaak ook gemaakt door Hoffmann, verdwenen lijkt. De verklarende fysiek ontgaat mij. Het heeft bijna iets aandoenlijks, bijna om te lachen als je niet wist wat er later zou gebeuren. Het laat ons weten dat ook Hitler gewoon een mens was van vlees en bloed, net als jij en ik, een persoon zoals en nog talloze rond kunnen lopen, een leider zoals die elke dag weer op kan staan. Ik zie er nog altijd genoeg die aan het oefenen zijn. Pas maar op!