 |
| Pyke Kock, “De koorddanser”, 112 x 130 cm, 1980, Centraal Museum |
Nog één keer Pyke Koch.
“De koorddanser III” is het laatste schilderij van Pyke Koch voltooide, in de jaren 1978-1980. Tussen 1980 en 1982 bracht hij nog enkele verbeteringen aan en daarna raakte hij geen penseel meer aan. Hij kreeg de ziekte van Alzheimer en trok zich terug uit de openbaarheid. In 1991 overleed hij.
“De koorddanser” is de afsluiting van een bewogen leven. Het decor is een troosteloos, schijnbaar verlaten huis. Er is een oude schoorsteen, vol barsten en roetsporen. Het behang is uitgezakt, het plafond is kapot en de deur hangt scheef. Het opgaande trappen staan symbool voor het leven: begin en einde zijn in duisternis gehuld. We zullen het nooit weten, nooit meer herinneren. Een geblindeerde circusartiest beweegt zich over een kabel tussen de twee trappen. De figuur is gemodelleerd naar Koch zelf en zijn zijn jongste zoon, die balletdanser is geweest.
Het leven heeft kenmerken van een voortdurend koorddansen. Je kunt zomaar van de draad af vallen. Altijd moet je voorzichtig zijn in het leven. Of weer recht praten wat krom was, of als krom werd gezien. En het houd nooit op. Koch gaat verder, de duistere trap. De zoon gaat verder. En zijn zoon, straks. Iedereen gaat verder. Niemand weet waar hij naartoe gaat. Niemand weet wat morgen zal brengen. Niemand weet wanneer de dood komt, niemand weet waar hij zal zijn wanneer hij gestorven is. Hoe hard we ook geloven. Of niet. Zoiets schiet door me heen.
