Frederik Hendrik Kaemmerer: “het strand van Scheveningen”

Frederik Hendrik Kaemmerer: “het strand van Scheveningen”, 1874, 70,5 x 141 cm, privé bezit

Het Scheveningse strand in 1874. Een terloops, vervlogen moment in de tijd. Bijna 150 jaar geleden, maar we zijn bijna voelbaar aanwezig. Een helderblauwe lucht, de kalm ruisende zee, strandhuisjes, het mulle zand op de voorgrond. Op de duinen staan de witte gebouwen van het Stedelijk Badhuis, met rechts Hotel Garni en daarnaast het Paviljoen Von Wied. Er heerst drukte en tegelijkertijd een bijna aristocratische rust. Het is een stralende voorjaarsdag. Iedereen is opgewekt.

We zien elegant gezelschap van dandy’s en mooi geklede dames dat zich op gehuurde stoeltjes neergelaten heeft op het strand en met elkaar aan het kletsen is, over ditjes en datjes. Twee jonge meisjes tonen elkaar gevonden schelpen., wat vrderop spelen kinderen in de branding. Een zieke in het wit geklede vrouw, met haar benen rustend op een voetbankje, laat zich voorlezen. Zelfs een priester is aanwezig en geniet zichtbaar van het aardse en de schoonheid van de dame naast hem. De man met de hoge hoed wat meer rechts is waarschijnlijk een zelfportret van Kaemmerer. Het lijkt of hij voor het maken van zijn schilderij even uit het gezelschap is getreden, even opzij van het gezelschap is getreden om een schets te maken voor zijn ambitieuze panoramische schilderij, dat ons nu weer terugbrengt naar het moment.

“Het strand van Scheveningen” toont aan dat Kaemmerer behoort tot de grootste Nederlandse kunstschilders van zijn tijd. Het werk doet niet onder voor de strandtaferelen die zijn tijdgenoot Eugene Boudin maakte bij Trouville en Deauville. In 2016 werd het voor 665.000 dollar verkocht bij Sotheby’s, waar Boudins werken dat nog nooit haalden. Merkwaardig dat ik de schilder eind 2012 nog moest toevoegen aan Wikipedia.

Vandaag moest ik weer aan Kaemmerer denken. Het was een prachtige warme lentedag vandaag. Zondag. Mooie lentezondagen zijn van alle tijden. Meer heeft een mens niet nodig. Op zulke dagen moet je zorgen dat je erbij bent. Niet voor niks schilderde de kunstenaar zich later weer in.

Boudoin: “Het strand van Deauville”, 1869

Eugen Boudin: “Op het strand. Zonsondergang”, 1865