Labels

zaterdag 7 maart 2020

Rembrandts tedere slapende jonge vrouw


Rembrandt, “Slapende jonge vrouw”, tekening, 24,6 x 20,3 cm, 1654, British Museum

Rembrandts “Slapende jonge vrouw” is een briljante tekening, snel gemaakt, geheel in bruine was, met een brede borstel, waar hij meestal met pen en houtskool tekende. Ik zag het werkje ooit in Londen en de moderniteit ervan treft me nog steeds. Het heeft iets oosters ook, iets Chinees. Ik vind het nog steeds een van de uitzonderlijkste creaties van de grootmeester.

Niettegenstaande de schetsachtige uitwerking is “Slapende jonge vrouw” onmiskenbaar een herkenbaar, goedgelijkend portret van Rembrandts geliefde, Hendrickje Stoffels. Ik zie hoe de tedere gevoelens van de kunstenaar zich een weg banen door zijn penseel. Net als in zijn “Badende vrouw”, uit hetzelfde jaar. Hij tilt haar uit boven het moment. Zelfs de atmosfeer om haar heen weet hij op het kleine stukje papier te treffen.

Er lijkt niet geposeerds aan de tekening. Hendrickje, net zwanger, is moe en even in slaap gevallen, op een bankje in Rembrandts atelier. Ze draagt hetzelfde gewaad als op “Badende vrouw”, het schilderij waar Rembrandt mee bezig is. Hij kijkt even op van zijn werk en wordt getroffen door haar beeld. Snel pakt hij een stuk papier, een pot was en een kwast, en in enkele minuten voltooid hij zijn tekening, nog voor ze wakker wordt en verbaasd omhoog kijkt. Kijk wat ik gemaakt heb! Liefdevol beziet ze het resultaat. Ze kijken naar elkaar, in de intimiteit van het moment, een beetje schuchter lachend, zonder verder iets te zeggen. Iets zeggen is verder ook niet nodig.


Badende vrouw”, 51,8 x 47 cm, 1654, National Gallery