 |
| Willem van Mieris, “Precosia”, 1709 |
Trotski suggereert in zijn memoires min of meer dat Stalin de ernstig zieke Lenin, toen deze begin 1924 tegen de verwachting in weer wat opknapte, met behulp van de apotheker Jagoda heeft laten vergiftigen. Hij zou met rede bang zijn geweest dat Lenin na bekendwording bij het Politbueau van diens “testament” zich aan het einde van zijn leven alsnog van hem zou willen ontdoen. Door het lichaam direct te laten balsemen werd autopsie voorkomen. Trotski werd door Stalin bewust laat bericht en tijdens de begrafenis op afstand in Sotsji gehouden. Hij wist dat Trotski voor autopsie zou hebben gepleit en tegen balsemen was, net als Lenins weduwe Kroepskaja, die in 1926 zou zeggen: “Lenin werd alleen gered van de gevangenis door zijn dood”. Om geen enkele verdenking op zich te laden zou Stalin later een volledig tegen zijn aard indruisende verering voor Lenin hebben voorgewend. Tijdens de zuiveringen van 1936-1938 rekende hij alsnog af met iedereen die bekend geweest was met Lenins testament.
De theorie dat Lenin mogelijk door Stalin het hoekje om zou zijn geholpen heeft weinig aandacht gekregen bij latere historici. Historici zijn altijd gevangenen van de naakte feiten. Als iets feitelijk niet kan worden aangetoond is het nooit gebeurd, heeft het nooit plaatsgevonden. Dat is een bedenkelijk standpunt, zeker met betrekking tot een regime dat stelselmatig bewijzen verdoezelt. Trotski’s woorden werden als laster weggezet. Jagoda werd tijdens de Moskouse Showprocessen ter dood veroordeeld, notabene met vergiftiging in de aanklacht. Er zat altijd wel een klein stukje waarheid in Stalins latere aanklachten.
Stalin hield het standpunt aan dat je de geschiedenis zelf kon creëren. Hij had zelf de hand in de herschrijving van de Russische geschiedenis, zoals die decennialang in de USSR werd onderwezen aan zijn jeugdige kameraden. Ach ja. Uiteindelijk maken we allemaal een beetje onze eigen geschiedenis. Wat is waar? En waarom zou alles waar moeten zijn? Voor wie? Meestal niet voor onszelf! Iedereen is schuldig!
