 |
| Edward Steichen, “The Pond, Moonlight”, 1904 |
Vijver bij maanlicht is een landschapsfoto van de Luxemburgse fotograaf
Edward Steichen (1879-1973) uit 1904. De foto werk genomen in de moerassen van het plaatsje Mamaroneck op Long Island, new York, waar hij toentertijd met zijn vrouw en dochtertje verbleef in het huis van een bevriende kunstcriticus. Er zijn nog drie afdrukken bekend van de oorspronkelijke negatief, die alledrie op verschillende wijze zijn bewerkt en behandeld. Bovengetoonde foto leverde bij een veiling bij Sotheby’s in 2006 bijna 3 miljoen dollar op, toen het hoogste bedrag ooit voor een foto betaald. Het betreft een platinadruk met daaroverheen met de hand aangebracht Pruisisch blauw en wit pigment op calciumbasis, waarmee een groene gloed wordt verkregen. De foto geldt als een der eerste pogingen om te komen tot kleurenafdruk. Door een dun laagje vaseline op de lens te smeren bleven de contouren vaag en bereikte hij een impressionistisch effect.
Steichen was ooit opgeleid als kunstschilder en dat zien we terug in zijn foto’s. De invloed van de door hem bewonderde James McNeill Whistlers “Nocturnes” is onmiskenbaar. Ook in zijn bekende foto van het New Yorkse Flatirongebouw, eveneens uit 1904, is die invloed herkenbaar. Het tafereel ademt een etherische sfeer. In zijn autobiografie uit 1963 bagatelliseerde hij zijn eigen invloed: “De ware tovenaar was het licht zelf - mysterieus en altijd veranderend licht, met schaduwen, rijk en vol mysterie”. Ik herken me daar wel in. Ook ik voel het mysterie bij het kijken naar de foto, zoals ik dat in deze donkere dagen ook voel als ik in het donker over de bossen tuur, en naar de maan en de sterren aan de hemel, precies zoals honderdduizend jaar eerder onze voorouders er ook al naar keken en hun eerste religieuze verhalen maakten. Ik voel het zelfs als ik kijk naar zijn Flateriongebouw. Hoezeer we onze omgeving ook blijven aanpassen, zelf zijn we nog niets veranderd, in de grond genomen.
 |
| “Flatirion Building”, 1904 |
