Weissenbruch, “Bleekveld”, 1894-1895, 38 x 23 cm, olieverf op doek, Boijmans-Van Beuningen |
Jan Hendrik Weissenbruch was een van de belangrijkste exponenten van de Haagse School en geldt nog steeds als een van Hollands beste aquarellisten. Ik blader door de catalogus bij de tentoonstelling uit 2016, waar ik was. Mooie catalogus. Soms helpt het om oppervlakkig te bladeren. Dan zie je weer andere dingen dan tijdens een hele middag sjouwen door het museum. De beide werken op deze pagina zijn on-Hollands goed. En anders! Op de rand van vernieuwing, vlak voor de dood. Dat zie ik tussen het bladeren door.
Weissenbruch werk bleef zich altijd ontwikkelen. Wat ik zie is een toenemende focus op vlakverdeling, anticiperend op modernistische stromingen uit de twintigste eeuw. Hij had zo meegekund op lijn van Mondriaan en Van der Lek. Ik had hem nog wel eens twintig jaar willen zien schilderen, de catalogus nig twintig bladzijdes dikker, waar zou hij dan op uit zijn gekomen? Maar dat zat er niet in. Hij overleed in 1903 op achtenzeventig jarige leeftijd. Nog eens twintig pagina’s was teveel gevraagd.
“Te Noorden bij Nieuwkoop”, 1901, 33 x 41 cm, olieverf op doek, Dordrechts Museum |