Labels

maandag 22 oktober 2018

Wegkomen


Rembrandt, “Het offer van Abraham”, 1645-1636

Het mechanisme van de ethiek werkt op wonderlijke wijze. Nooit voelt iemand zich verantwoordelijk. Altijd is er een verklaring, een excuus. Iedereen komt ermee weg. Iedereen denkt dat het zijn tijd wel zal duren.

Mensen in de top van de economie en het bankwezen veroorzaken een depressie, die veel leed teweeg brengt. Maar niet bij hen. Altijd is er wel iets anders dat ermee te maken heeft, waar ze geen invloed op hebben, en alles heeft met elkaar te maken. Ze gaan weer gewoon op de oude voet door en en niemand die dat raar vindt

In de politiek heeft iedereen gelijk. Niemand luistert nog echt naar de ander. Uiteindelijk gaat het alleen om de macht, politiek gewin, eigen positie en ego, en de rest is ondergeschikt. Niemand wil nog overtuigd worden. Iedereen spreekt in gemeenplaatsen.

De luxe van de bureaucratie. Bij elke organisatie, overheidsinstanties voorop. Er is altijd wel een regeltje of procedure waarachter je je kunt verschuilen. Niemand voelt zich ergens voor verantwoordelijk. Zo hebben we dat nu eenmaal geregeld.

In de oorlog deed iedereen zijn ding, wat hem het beste uitkwam, NSB-er of verzetsstrijder. Achteraf kijken we wel wie aan het langste eindje trekt, maar niemand was dapper zonder zelfzuchtig te zijn. Bijna niemand. Zelfs de goeien handelden uit eigenbelang.

Rechters veroordelen misdadigers die ook weer een verhaal hebben, zonder kennis laat staan begrip van de context. Er is altijd een context. Advocaten verdedigen mensen van wie ze weten dat ze het delict hebben gepleegd, omwille van hun eigen zaak, niet omwille van gerechtigheid. Het gaat niet om gerechtigheid. Het gaat om de regeltjes.

De boerenjongen Pavlik Morosov gaf zijn  aan omdat hij meende dan een goed pionier te zijn. Hij werd vermoord en en vervolgens in het heersende verhaal gepast. 

En zo kan ik nog even doorgaan. Het leven is wonderbaarlijk. Een onverklaarbaar gebeuren. “Meneer de voorzitter, ik vind dat...”. Iedereen vindt altijd iets. Iedereen heeft altijd gelijk. Alles is een kwestie van perspectief. Bottom line slechts één perspectief: het eigen belang. Ik wellicht niet anders.

Het is geen hogere filosofie. Al vanaf mijn adolescentie hoor ik “Story of Isaac” van Leonard Cohen, over Abraham, die zijn eigen zoon wilde offeren omdat hij de stem Gods gehoord meende te hebben:

And if you call me brother now, 
Forgive me if I inquire, 
"just according to whose plan?" 
When it all comes down to dust 
I will kill you if I must, 
I will help you if I can. 
When it all comes down to dust 
I will help you if I must, 
I will kill you if I can. 
And mercy on our uniform, 
Man of peace or man of war, 
The peacock spreads his fan.