Muybridge, “Sausalito vanaf de N.P.C.C.R Wharf, zicht vanuit het zuiden”

Muybridge, “Sausalito vanaf de N.P.C.C.R Wharf, zicht vanuit het zuiden”
10 x 9,5 cm, 1868, albuminedruk, MOMA, New York

Eadweard Muybridge (1830-1904) is de man van de bewegingsstudies. Ik heb een boek van hem liggen. Al bladerend stuitte ik een foto uit 1868: “Sausalito vanaf de N.P.C.C.R Wharf, zicht vanuit het zuiden”. Het stond ergens in de inleiding, maar het trof me meer dan alles wat daarna kwam. Het zet je terug in de tijd, 150 volle jaren, doet een besef ontwaken dat het verleden werkelijk heeft bestaan: alles gaat voorbij, zonder te verdwijnen. Misschien schrijf ik daarom wel dit blog.

Mubridge emigreerde in 1852 vanuit Engeland naar Amerika. Hij kwam aan in New York, maar reisde korte tijd later door naar San Francisco, aangestoken door de goudkoorts die daar toen heerste. Hij werd geen goudzoeker maar begon met succes een boekhandel. In 1861 keerde hij met gezondheidsproblemen terug naar Engeland, om uiteindelijk in 1866 weer terug te keren naar San Francisco. Vanaf die tijd zou hij zich toeleggen op de fotografie. Hij maakte excursies naar Yosemite Valley en fotografeerde er landschappen in de stijl van de Hudson School. Ook maakte zichten van San Francisco, die hij in 1870 zou bundelen in het eerste fotoboek van de stad.

“Sausalito vanaf de N.P.C.C.R Wharf, zicht vanuit het zuiden” Toont een eenzame figuur die uitkijkt over een van de binnenhavens van de San Francisco. De explosieve expansie van de stad na de goudkoorts is tot rust gekomen. Op de achtergrond zien we een van de nieuwe boten die passagiers en goederen naar het nabij gelegen, maar niet per weg bereikbare Sausolito voeren. Muybridge schrok er niet voor terug om links voor de houten balken via bewerking van het negatief een regelmatigere structuur te geven, hetgeen te boek staat als een van de eerste fotomanipulaties. De foto straalt rust uit, contemplatie, doet vermoeden dat Muybridge een zachtaardige romantische dromer was.

Muybridge stond echter bekend als heetgebakerd. In 1874 kwam hij erachter dat zijn vrouw een verhouding van met de mijnwerker Harry Larkyns en dat deze mogelijk ook de vader was van zijn kind. Hij zocht zijn rivaal op in de mijn waar hij werkte, trof hem bij het kaarten en schoot hem terplekke dood. De andere mijnwerkers rekenden hem vervolgens in, maar begin 1875 werd hij gewoon weer vrijgesproken, na inmenging van de gouverneur van California Leland Stanford, die hem kort daarvoor een opdracht had gegeven voor een bewegingsstudie van een paard in galop, welke een antwoord moesten geven op de vraag of een paard in galop daadwerkelijk los komt van de grond. Zo’n belangrijke opdracht mocht natuurlijk niet in gevaar komen.