Soms leert een roman je meer dan het leven, meer dan een studie, meer dan wat je ziet.
Het gaat erom je te verplaatsen in de ander. Zonder oordeel. Alleen dan komt er begrip.
En foto’s kunnen daarbij helpen. Een enkele keer is het goed de verbeelding te corrigeren.
Karl Øve Knausgårds “Mijn strijd”-cyclus mag zo’n boek heten. Zes dikke levensdelen. Over zijn ingewikkelde huwelijk met Linda Boström, van wiens bestaan ik later pas hoorde. Wiens boeken ik vooralsnog niet gelezen heb.
Linda leidt aan manische-depressiviteit. In 2016 scheidde ze van Karl Ove. Jarenlang was ze draaideurpatiënt in een psychiatrisch ziekenhuis. Ze kreeg gedwongen electroconvulsietherapie en verloor grote delen van haar geheugen, waar ze weer een boek over schreef.
De psychiatrie zit nog steeds vol met misdaden, een halve eeuw na Jack Nicholson. Soms lukt het, soms lukt het niet, zei een collega ooit tegen me. Daar moeten we het maar mee doen. Hopen dat je het een beetje treft, als je ermee te maken krijgt.
Ik kijk naar foto’s van Linda en denk dat ik haar beter begrijp dan veel van haar psychiaters. Uiteindelijk heb ik het werk van Karl Ove gelezen. Dat is meer dan het leven. Meer dan een studie. Precies wat je ziet. Soms voel je de verbinding zonder de cliënt ook gesproken te hebben.
