Jongkind, “Sortie du Port de Honfleur”, 1865 |
Inmiddels heb ik Honfleur verlaten en zit ik weer thuis op de bank. Jongkind verliet het oord in 1865, het jaar ook dat hij zijn majestueuze “Sortie du Port de Honfleur” schilderde, voor mij misschien wel het grootste marine schilderij door een Hollandse meester. De kwalificaties zijn van mij. En dat wil wat zeggen, als ik dat zeg, ook als anderen het nauwelijks herkennen. Of waarschijnlijk zegt het helemaal niets, niemand zal het horen, maar vind ik het toch!
“Sortie du Port de Honfleur” doet me denken aan Turner. Het roept een weemoed op die het onderwerp overstijgt. Trots ook. Als in de werken van Nietzsche, in wording nog. De compositie met de lage horizon en de diagonale belijning vanuit links roept een sterke dramatiek op. De zeilen staan precies goed. Het sobere kleurenpalet is een keuze vanuit zichzelf. De zwarte stoomwolk wijst op een nieuwe fase. Misschien ook in mijn eigen situatie. Ik voel het schilderij.
In mijn vorige blog koos ik nog een beetje voor de grootsheid van Monet. Dat voelde niet echt eerlijk. Laat ik als afsluiting van mijn kleine Normandische reeks even kiezen voor Jongkind. De grootste Nederlandse kunstschilder in 1865. Een van de grootste schilderijen van de negentiende eeuw, net ook superieur aan zijn gelijknamige pendant van een jaar later, na enig twijfelen ook maar afgebeeld. Met tweeën sta je altijd iets sterker, uiteindelijk. En ook dat is persoonlijk.
Jongkind, “Sortie du Port de Honfleur”, 1866 |