Geneviève Lantelme, een anekdote

Genevieve “Ginette” Lantelme (courtesy Klimbim)

De Amerikaanse radicaal-feministische filosofe Susan Griffin publiceerde in 2001 een boek over courtisanes in de Belle Epoque: “The book of courtisans. A catalogue of their virtues”. Ze zet hen neer als een soort van feministische vrouwen avant-la-lettre, krachtige karakters, vrijgevochten, uitgaande van hun eigen waarden en doorgaans de baas over de mannen die hen begeerden.

In haar boek vertelt Griffin een anekdote over de Franse actrice en courtisane Geneviève Lantelme (1882-1911), een van de mooiste vrouwen uit het toenmalige Parijs, en de bekende salonhoudster van Poolse afkomst Misia Sert. De anekdote is gebaseerd op Serts memoires, die in het Nederlands verschenen in de Privé-Domein reeks van de Arbeiderspers.

Lantelme was in 1906 de maîtresse van journalist en tijdschriftenmagnaat Alfred Edwards, die getrouwd was met Sert. Sert, zelf ook een sterke persoonlijkheid, niet gespeend ook van theatrale trekjes, had zich voorgenomen een dramatisch beroep te doen op Lantelmes “vrouwenhart” om haar man “terug te geven”. Lantelme nam echter meteen de regie over het gesprek en begon complimenteus te praten over Serts theater- en muziekactiviteiten. Toen Sert op een gegeven moment over haar man begon was de kracht van haar boodschap vervlogen. “Maak je niet druk”, zei Lantelme, “hij interesseert me nauwelijks”. Direct daarna gaf ze het gesprek echter een andere wending en zei tegen Sert: “Mijn liefste, je kunt hem terughebben op drie voorwaarden. Ik wil die parelketting om je hals, een miljoen francs ik wil en jou”. Sert was verbouwereerd, schonk Lantelme haar parelketting, zegde toe snel een miljoen francs aan haar te betalen en negeerde de derde conditie, waar ze niet goed raad mee wist.

Amper terug in haar hotel ontving Sert vervolgens een pakketje. Het was van Lantelme en bevatte de parelketting en een briefje met de mededeling: “ik heb besloten af te zien van de ketting en het geld en houd je alleen aan de derde voorwaarde”.

Of het ooit tot een liaison tussen beide vrouwen is gekomen is niet bekend. Sert maakt er geen melding van in haar memoires. Wat wel gebeurde is dat zij kort daarna van Edwards scheidde en dat Edwards vervolgens in 1909 met Lantelme trouwde. In 1911 kwam Lantelme echter onder verdachte omstandigheden om het leven. Tijdens een reisje over de Rijn, op het jacht van Edwards, viel ze van boord en verdronk. In twee Franse kranten werd Edwards ervan beschuldigd Lantelme te hebben vermoord of te hebben laten vermoorden. Edwards, die een zeer rijk en machtig man was, klaagde de kranten echter aan wegens smaad en won de zaak. Er werd nooit behoorlijk onderzoek gedaan.

In Griffins boek stopt de anekdote bij het retour sturen van de parelketting door Lantelme aan Sert. Het laatste deel van het verhaal, over Lantelmes einde, komt niet aan de orde.

Lantelme door Giovanni Boldini, 1907

Lantelme door Henri Manuel, circa 1907