Johann Tischbein: "Goethe in de Campagna"

     In mijn late tienerjaren ben ik begonnen met lezen. Veel lezen. Literaire romans vooral. Hamsun, De Toverberg, Madame Bovary, de grote Russen. En dichter bij huis: Nescio natuurlijk, Mulisch, Kaas... Spiegels van mijn ziel.

    Ik kijk eens in mijn boekenkast. Op de keper beschouwd zijn er eigenlijk maar best weinig boeken die de snaar zuiver weten te raken. Eeuwig eindpunt van mijn zoeken.

    

Voor de derde keer heb ik zojuist De Toverberg herlezen. Vier maanden lang was ik weer met Hans Castorp op de berg. Boven op de berg is alles anders dan in het laagland. Daar gelden redenaties die ze in het laagland niet kunnen volgen, waarover ze hun schouders ophalen, waarover ze zouden lachen. Op een berg of een eiland is alles anders.

    Als je veel leest en nadenkt plaats je je een beetje buiten het leven. Maar dat hoeft niemand te merken Je hoeft niet alles te delen. Beter maar van niet. Het is goed om de dingen een beetje uit elkaar te houden.