De antiquariaten verdwijnen. Decennialang kon ik geen boekwinkel voorbijgaan zonder even naar binnen te wippen. De jongensachtige spanning, de vreugde van de ontdekking. De wereld ging dicht, werd buitengesloten.
Boekenwinkel, antiquariaat. Kopen, bezitten, "hebben". Als ik een boek lees, dan moet het van mezelf zijn. Een geleend boek geeft nooit het volle genot. Ik hecht weinig aan bezit, maar mijn boeken zijn me heilig. Een persoonlijke bibliotheek, als stempel van mijn leven. Mulisch zag het als extensies van de geest. Het zegt wie je bent, zelf als je de helft niet hebt gelezen.
Tegenwoordig heb je e-boeken. Ik heb er ook eentje. Handig in de trein, als je van dikke boeken houdt, maar het blijft een verarming. Boeken horen fysiek te zijn. Een nieuw boek moet ik naast me kunnen leggen, op het nachtkastje, er af en toe aan voelen. Een boek moet je ruiken. Ik kan uren werken om een deeltje te repareren.
Als het boek verdwijnt, en daarmee de boekenwinkels, verdwijnt een stuk van onze cultuur. Op internet maak je geen contact met de boeken, zeker jongeren niet meer. Van internet gaan ook maar weinig schrijvers nog kunnen leven.
