 |
| Carl Spitzweg |
Ressentiment is een merkwaardige emotie, die ik als psycholoog in velerlei gedaantes tegenkom. Ingehouden, uiteindelijk opgekropte woede, na een krenking. Krenkingen blijven lang hangen. Langer dan de krenken in de gaten heeft. Nietzsche werkt het begrip uit richting de christelijke moraal, maar dat is toch anders, een beetje achterhaald ook. Ik zie het terug in de politiek, in het populisme. Degenen die niet gehoord worden, meestal omdat ze niks te zeggen hebben, krijgen een stem. Wat die stem zegt doet doorgaans minder terzake.
Op individuele niveau zie ik dat de woede van cliënten zich doorgaan sublimeert naar boosheid, verongelijkt zijn, “niet tegen onrecht kunnen”, zoals ik regelmatig hoor. Zaak is dan tot de kern te komen, een zoektocht naar de krenking. Ik denk aan de krenkingen die ik zelf heb ondergaan, gedwee, omdat ik niet in de positie was er stevig tegen op te staan. Maar ik koester geen wrok. Toen ik uit het managementteam moest werd ik terug psycholoog. Zorgen dat je zelf degene bent die de bepalende keuzes maakt. Kapitein op je eigen schip. Imaginaire wraak. Dat is waar ik op aanstuur. Betere raad kan ik niet geven.
