Labels

zondag 7 juni 2020

Om esthetische redenen



Renoir, “ La baigneuse endormie”, ca. 1897

De Engelse ornitholoog Richard Prum (1961) verklaart de evolutie van veel eigenschappen van de soort op basis van seksuele selectie. Het is niet alleen “struggle fot life”, natuurlijke selectie en individuele overleving, maar Prum stelt dat het kiezen van een partner op puur esthetische redenen een onafhankelijke motor van evolutie is. Op basis van decennialang veldonderzoek is hij er van overtuigd geraakt dat bepaalde uiterlijke eigenschappen en paringsrituelen enkel bedoeld zijn om het andere geslacht te imponeren en daarmee voortplanting te verzekeren. Hij beargumenteerd zelf dat hele loten zijn uitgestorven op grond van hun uiterlijk voorkomen. Naar de menselijke seksualiteit toe legt hij uit hoe het Mannelijk lichaam en de mannelijkheid zich door evolutie heeft aangepast aan vrouwelijke voorkeuren, en andersom. Op een hoger level verklaart het hoe schoonheid deel uit maakt van de wetten de evolutie en heeft het een completer inzicht in wie wij zijn, wat we denken en wat ons drijft. Schoonheid heeft een functie! Het vergroot de kans op overleven!

Met een goede basis is het snel invoegen, ook al raak je wat afgedwaald. Ooit studeerde ik af in sociobiology, als deelstudie bij mijn doctoraal. Ik had zelf ooit promotieplannen op dit onderwerp, wat er nooit van gekomen is. Ik kreeg een gezin. Piet Vroon ging dood. Ik ben er echter altijd van overtuigd gebleven dat evolutietheorieën een belangrijk verklaringsmodel bieden voor het menselijk gedrag. Soms verschijnt het me zelfs als een alles verklarend wereldbeeld, dan lijkt alles opeens glashelder. Het grote inzicht. De koppeling van esthetische schoonheid aan dat inzicht helpt me weer een stapje verder. Het geeft inzicht in wie ik ben, inzicht in wat schrijf en de themakeuze’s voor dit blog. Zo denk ik dan. Bij momenten. Totdat je weer wat verder bent en de conclusie trekt dat je van de hele bliksemse bende nog steeds geen ene jota snapt, hoeveel je ook gelezen en gestudeerd hebt. Maar ook dat is een inzicht.