 |
| Roger Schall, “Gedächtniskirche vanuit de Tauentzienstrasse”, 1936 |
Berlijn is een bijzondere stad. Zoveel wat weg is, zoveel dat toch nog herinnert. De vernietiging van 1945 was totaal en toch staat er weer een miljoenenstad. Gescheiden en toch samen, in ruimte, in tijd.
De Gedächtniskirche is indrukwekkend. Een breukvlak, een muur, als een mes in het nieuwe vlees. Opdat we het nog weten, blijven weten. Of je wilt of liever niet.
De foto van Roger Schall lijkt van gisteren. Gisteren was ik in Berlijn. Ik zie geen verschil op de foto. Het verschil zie je alleen wanneer je er zelf loopt, schrikt. Is het echt zo gebeurd? Ja echt!
Ik was nog nooit in Berlijn maar had al wel Armando gelezen. Armando heeft het begrepen. Of eigenlijk ook weer niet. Ik weet niet. Hij kon het wel mooi zeggen:
Helaas,
Het is niet echt gebeurd,
Niet echt gebeurd,
Nee, liever niet gebeurd,
Kan er iets gebeuren als
Er lachend liever niets gebeurt?
 |
| “Gedächtniskirche vanuit de Tauentzienstrasse”, 1936 |
