Labels

zaterdag 22 september 2018

Karel en zijn bronnen


Camille Pissarro, “Le Jardin des Mathurins, Pontoise”, 1876

Een leuke anekdote.

Rond 2010 voegde ik op de Nederlandse Wikipedia een grote hoeveelheid lemma’s toe van Russische schrijvers. Vaak raadpleegde ik daarbij de Nederlandse Encyclopedie van de Wereldliteratuur, waar de eminente en door mij bewonderde Karel van het Reve tal van lemma’s over Russische schrijvers voor zijn rekening had genomen.

Bij het schrijven van al die lemma’s keek ik ook regelmatig naar het Duitse Wikipedia-lemma, ter verificatie of ter aanvulling. Op een gegeven moment viel het me op dat diverse lemma’s op de Duitse Wikipedia bijna als twee druppels leken op de overeenkomstige lemma’s in de Encyclopedie van de Wereldliteratuur, en, jawel hoor, het bleken precies de lemma’s te zijn waar Van het Reve zijn naam onder stond. Het was onmiskenbaar. Ik wist even niet wat ik moest denken. Zouden die Duitsers bij het schrijven van hun lemma’s hun toevlucht hebben gezocht tot onze eigen Nederlandstalige Encyclopedie van de Wereldliteratuur? Het bleek anders te liggen. Wat bleek, Van het Reve zowel als de schrijvers op de Duitse Wikipedia gebruikten hetzelfde (Duitstalige) basiswerk. Ik had het kunnen weten. Mag ook trouwens, je moet je informatie ergens vandaan halen.

De echte verbazing echter ontstond toen ik in diezelfde tijd ook het verzameld werk van Van het Reve aanschafte. Voorwaar! Deel 1, met zijn vroege werk, bevatte ook de door hem geschreven lemma’s in de Encyclopedie van de Wereldliteratuur. Alsof het origineel werk van hem was, waar hij het gewoon regelrecht vertaald had vanuit het Duits, doorgaans zonder enige noemenswaardige bewerking. Waarschijnlijk had hij veel van de schrijvers niet eens zelf gelezen, zoals ook ik van veel schrijvers die ik op Wikipedia toevoegde nooit iets heb gelezen. Maar ook dat mag.

De samenstellers van het verzameld werk van Van het Reve hebben dit alles waarschijnlijk allemaal nooit geweten. Die hebben hem te hoog ingeschat, waarschijnlijk. Hoewel, kun je Karel eigenlijk wel te hoog inschatten? Karel is de beste, beter dan zijn broer!

Los van alles, als mijn verzameld werk ooit wordt uitgegeven moeten ze er al mijn Wikipedia-dingetjes maar uit laten. Het kan maar vast gezegd zijn. Ik ben niet voor niks naar dit blog geschakeld.