Labels

dinsdag 20 februari 2018

Munch: “Inger op het strand”

Munch, “Inger op het strand”, 126 x 181 cm, 1889, Kunstmuseum Bergen
Inger was de jongste zus van Munch. Hij portretteert haar hier op negentienjarige leeftijd, zittend op de stenen van het Aasgaardstrand in het Kristiania Fjord, in 1889, toen hij daar voor het eerst de zomer doorbracht. Ingers witte jurk licht op tussen de grauwe tinten van de grote bemoste stenen en het stille achterliggende water. Ze wordt weergegeven rechts in het beeldvlak, “en profil”, een strohoed in de handen, wat dromerig voor zich uit turend. Op de achtergrond is een fuik en een vissersbootje zichtbaar. De horizon valt buiten beeld.

Munch probeert in “Inger op het stand” vooral een gemoedstoestand weer te geven, een innerlijke stemming, in reactie op het naturalisme dat eerder in de jaren 1880 toonaangevend was in de Noorse kunst. Door de simplificatie van vormen en het monochrome kleurenpalet roept hij een zekere desolaatheid op, die de innerlijke eenzaamheid van zijn model moet weerspiegelen. Tegelijkertijd is sprake van een bijna muzikale harmonie in de compositie, maar ook tussen het meisje en de natuur om haar heen. Het werk straalt daardoor een melancholische rust uit, die overslaat op de kijker als een soort van existentieel besef avant la lettre.

Munch exposeerde “Inger op het strand” in het najaar van 1889 op een tentoonstelling in Kristiania. De reacties waren overwegend afwijzend. De gerichtheid op het gevoel werd niet begrepen. Met name het gebrek aan levenslust werd gehekeld. Munch zelf was ten tijde van de expositie echter al vertrokken naar Parijs, op zoek naar nieuwe wegen. Het schilderij werd uiteindelijk gekocht door collega-kunstschilder Erik Werenskiold, die een der eersten was die de kwaliteit van Munchs werk onderkende. In 1909 werd het overgekocht door kunstverzamelaar Rasmus Meyer, uit wiens nalatenschap het in 1923 terecht kwam bij het Kunstmuseum Bergen. Het geldt er als topwerk uit de collectie.