 |
| Laten we mild zijn voor Harry |
“De bron van geweld zit in iedereen”, schrijft Gavin de Becker, “het enige wat verschilt is hoe we tegen de rechtvaardiging ervan aankijken”. Als je geweld voor jezelf kunt rechtvaardigen, of je laat je overtuigen dat het gerechtvaardigd is, zit er in ieder van ons een moordenaar. Mits we besloten hebben dat we kunnen leven met de consequenties.
Prins Harry heeft in Afghanistan vijfentwintig mensen vermoord. Vanuit een Apache helikopter. Ik denk aan Paul Tibbets, die vanuit een B-29 bommenwerper een atoombom op Hiroshima gooide. Alsof het werk was. Na het lezen van Sartre en de confrontatie met de existentialistische gedachte kwam hij later met zichzelf in de knoop.
Maar misschien moeten we mild zijn voor Harry. Veel mensen die in Afghanistan hebben gevochten komen met zichzelf in de knoop. Ik denk aan Marco Kroon. Ik denk ook aan KNIL-soldaten na de politionele acties. Ik ken diverse veteranen vanuit de praktijk.
Uiteindelijk is het de oorlog die dit soort moorddadig gedrag creëert. Elke partij heeft zijn eigen rechtvaardiging. Elke partij weegt de consequenties af.
Met oorlog is het net als met mensen. Je krijgt het er nooit helemaal uit.
