Labels

zondag 14 juli 2019

Jan Voerman op zondagmorgen


Jan Voerman Senior, “De IJssel bij Hattem”, 52 x 69 cm, zj, particuliere collectie

Ik ben een Hollander, ook al ben ik van beneden de rivieren. Een schrijver als Nescio of sommige schilders van de Haagse School raken bij mij de juiste snaar, zonder dat ik weet waar het vandaan komt. In de schoolbanken van de lagere school voelde ik al zoiets bij de grote schoolplaten van Isings en Koekkoek, die toen nog bij ons aan de wand prijkten. Een gevoel dat je bij een wereld hoort die net voor je heeft gelegen, maar stilaan voorbij gaat.

Bijna kocht ik een boek van Jan Voerman, tweedehands, maar het was me uiteindelijk toch nog te duur. Ik zoek hem dus maar op internet, daar staat ook vanalles. In Plasschaert's Hollandsche Schilderkunst. lees ik: “J. VOERMAN is 23 Januari 1857 te Kampen geboren. Leerling van de Amsterdamsche Akademie ('76- '80); in '80 een jaar onder Verlat te Antwerpen. Hij begint met binnenhuizen der joden; en stalletjes. Van 1889-'94 bijna uitsluitend aquarellen. Hij schilderde bloemen. Deze waterverfteekeningen zijn zeer verzorgd; het geheel blijft wat papierig. Sommige zijner eerste werken met koeyen (ze hebben iets fransch) zijn 'grooter' dan de lateren. In een boschgezicht lijkt hij  op Diaz. Zijn persoonlijkheid heeft hij in Hattem wonend ontwikkeld. Hij is daar klaar geworden (soms à la Vermeer, maar schrieler in een Hattemsche bloeyende tuin) hij is daar geworden tot de maker van schilderijen en aquarellen, die het stadje beelden, en de rivier erbij, de IJssel, met de luchten erin spiegelend, met de koeyen er-in staand. Hij is een der Hollandsche luchte-bouwers...”.

Ik zoek wat aquarellen van Voerman, IJsselgezichten, die hij schilderde vanuit zijn woning te Hattem, aan de Geldersedijk, van waar hij zo prachtig uitkeek over de uiterwaarden. Het is een bewolkte zondagmorgen. Ik kijk eens over het water achter mijn huis, naar de lucht, ik kijk naar de werken van Voerman. En ik voel dat het past, past bij dit moment, past bij mijn persoon. Dat zijn werken iets over mij zeggen, zonder dat ik weet wat het is. Het is een mooie zondagmorgen, in de rust die me lief is. In de rust die ik zoek. Met de blik naar omhoog, naar de wolken, naar het noorden.