Historici zijn altijd gevangenen van de naakte feiten. Als iets feitelijk niet kan worden aangetoond heeft het als het ware nooit plaatsgevonden. Dat is een gevaarlijk standpunt, heb ik altijd gevonden. Mensen maken vaak hun eigen geschiedenis. Veel wordt verdoezeld, verdraaid of weggestopt, bewust of onbewust. Zeg dan nog maar eens wat er werkelijk gebeurd is. Hoeveel bewijzen je ook aanvoert, of niet. Uiteindelijk gaat het erom wat je gelooft.
De intrigerende foto is uit Life-magazine en toont Lily Touwen, in een korte zelfgemaakte lapjesbroek, enkele maanden na de bevrijding in Kamp Tjideng, in voormalig Nederlands-Indië. Ik zie geen Jappen. De foto geeft een vertekend beeld, zegt Lily vandaag voor de NOS. Tegelijkertijd benadrukt ze dat ze in het kamp geleerd had haar gevoelens te verbergen. Pas tientallen jaren later liet ze wat los. Hoe vaak heb je dan je verhaal niet aangepast in je hoofd. Wat is er dan nog nog over.
Vandaag is de Indië-herdenking. Met het oog op de nasleep van de Indonesische onafhankelijkheidsoorlog niet gespeend van hypocrisie. De herdenking van hen die hier zijn. In Amsterdam sprak de dochter van Raymond Westerling. Wie het boek van Van Reybrouck heeft gelezen weet wie haar vader was. Iedereen zijn eigen waarheid, denk ik dan. Wat kan ik ervan zeggen? Maar soms heb ik moeite het podium dat bepaalde mensen krijgen. Dapper dat Femke Halsema niet naar de herdenking wilde komen.
