 |
| Breitner, “Rokin bij avond, nocturne”, 1890, Rijksmuseum Amsterdam |
In augustus en september 1889 was James McNeil Whistler in Nederland, samen met zijn vrouw Beatrice, op uitnodiging van de Nederlandse Etsclub. In die periode maakte hij tussen de officiële momenten en een expositie in Den Haag ook een serie prenten in Amsterdam, uit een laag standpunt, gemaakt vanuit een boot. Tussen 1882 en1884, tijdens eerdere bezoeken aan ons land, maakte hij er ook al een serie, die hij nocturnes noemde. Ze geven een nachtelijke blik op de stad, in het licht van lantarens en andere lichtbronnen. Ze behoren tot de eeuwigheid, konden gisteren gemaakt zijn.
Op 24 september was er in restaurant Van der Pijl te Den Haag een diner voor de Whistlers, ter ere van genoemde expositie. met bewonderende kunstenaars, waaronder Jan Veth, Eduard Karsen, Floris Vester en George Hendrik Breitner. Willem Witsen, die ook vaak werkte vanaf een boot, was in Londen. Breitner was geïnspireerd. Hij maakte in 1890 ook enkele nocturnes, geheel in de stijl van Whistler, om er vervolgens weer mee te stoppen. Als je het niet bedacht hebt blijft het kopiëren, moet hij gemeend hebben. Maar ze zijn er niet minder mooi om. Uitzonderlijke werken in de Hollandse kunst. Ook deze horen niet in depot.
 |
| Breitner, “Damrak bij avond”, 1890, Stadsarchief Amsterdam |
 |
| Whistler, “Grand Canal, Amsterdam”, 1889, privé-collectie VS |
