Labels

zondag 7 maart 2021

Weinig veranderd

 
Illustratie Gustave Doré, 1863, een reden op zich om het boek aan te schaffen


Even uit mijn hoofd.

In het laatste hoofdstuk van Don Quichotte beschrijft Cervantes de droeve ridder die gedesillusioneerd zijn wapens heeft afgelegd en door de oude stad Barcelona doolt. Als hij langs een drukkerij loopt gaat hij naar binnen en ziet dat er het boek over zijn leven wordt gedrukt: Don Quichotte de la Mancha. Hij pakt een vers exemplaar van de persen en begint te bladeren. Als hij echter leest dat zijn geliefde Dulcinea nog steeds onder erbarmelijke omstandigheden door zigeuners wordt vastgehouden, laat hij de persen stoppen en besluit hij dat het verhaal een ander einde moet krijgen. Hij zoekt weer zijn harnas en trekt nog één keer ten strijde om Dulcinea te ontzetten. En uiteindelijk krijgt het boek zo zijn gewenste afloop, wordt het laatste hoofdstuk aangepast en kan de pers weer gaan lopen.

Cervantes schreef zijn Don Quichotte meer dan 400 jaar geleden. Een andere wereld. Hoe surrealistisch is het om je boek met zo een ingreep te kunnen eindigen. Hoe geniaal. Om zo te kunnen schrijven, zonder precedent, in zo een tijdsgewricht. Wat heet modernistisch dan nog? Wat betekent een toegenomen inzicht in de menselijke ziel als dit eeuwenoude boek de kern van het menszijn nog altijd weet te raken. Weet te ontroeren tot we er ongemakkelijk bij worden. De passage waarop onze held de persen stopt en de wapens weer oppakt raakt me nog steeds, verontrust op een of andere manier. Zo lang geleden, maar het voelt nog zo dichtbij. Wat is eigenlijk veranderd? Er zijn nog legio Don Quichottes. Niet altijd droeve figuren. Wat moet je er van denken. Ik volg het op afstand. Verbeterd is er weinig.