Een foto is een wereld, een roman in gedachten. Zinovjev en Kamenev naar de Loebjanka overgebracht. Vooravond van de Moskouse Processen. Nog altijd zoek ik naar de beleving van gewone Russen in die tijd. In boeken, in lezen. Of zoek ik het in schrijven. Bij mezelf.
Ik kijk naar de foto en probeer er iets van te maken. Een stilleven. Een half geklede vrouw. Er wordt iets verwacht. Je voelt onheil. De Pravda, onheil. Ik zie een roman voor me die sprint tussen oude tijden, nieuwe tijden. Ik zie een dubbelroman, die uiteindelijk in elkaar valt.
Is het goed afgelopen met het meisje. Zal het goed aflopen in mijn eigen versie? Je weet het nooit, zelfs niet in je eigen gedachten. En dat is ook maar het beste. Als Russen in de jaren dertig alles hadden geweten had de oorlog misschien verloren gegaan. Maar dat is dan weer een verkeerde invalshoek.
Prachtige foto, dat in elk geval.
