 |
| James McNeill Whistler, “A Little Red Note: Dordrecht”, 1884 |
Whistler verbleef gedurende zijn lange carrière meerdere periodes in Nederland om er te schilderen, te tekenen en te etsen. Zijn eerste bezoek dateert van 1863, toen hij Amsterdam bezocht om de etsen van Rembrandt te bestuderen. Hij maakte er ook zelf enkele etsen en toonde zich daarbij bijzonder onder de indruk van de kwaliteit van het Hollandse papier. In 1882-1883 bezocht hij Haarlem en wederom Amsterdam, deze keer duidelijk met de primaire intentie om er te werken. Hij voer door de grachten en aquarelleerde de huizen, liefst de huurkazernes, en veelal aan de achterzijde.
In het voorjaar van1884 bezocht Whistler Dordrecht, in gezelschap van Carel Nicolaas Storm van 's Gravesande, die hij in Parijs had leren kennen. Ze logeerden in Boudier's Hotel Bellevue aan de Merwedekade en maakte een aantal dagen lang getweeën een reeks tekeningen, etsen en kleinformaat aquarellen. Dordrecht bood in die tijd tal van schilderachtige uitzichten, met haar kanalen en het grootse uitzicht op de plaats waar de Merwede zich splitst in de Noord en de Oude Maas. Storm van 's Gravesande en Whistler maakten diverse boottochten en werkten zonder ophouden. Storm van 's Gravesande zou later schrijven buitengewoon onder de indruk te zijn van Whistlers enorme concentratievermogen en drang om te werken, net zo lang tot het te donker was nog iets te zien.
Het werk dat Whistler in Holland maakte behoort tot het beste uit zijn oeuvre en het mooiste dat na de zeventiende eeuw op ons grondgebied is gemaakt. En dat wil wat zeggen, ik vind veel mooi, zeker uit die periode. Drie jaar geleden was ik in goed gezelschap een heel weekend in Dordrecht en ik moest veel aan hem denken. Ik heb een prachtig boek over Whistler dat ik vooraf had geraadpleegd. Een parel in mijn boekenkast, waar ik zo trots op ben. Het weekend was bijzonder. Dordrecht is mooi. Whistler is uitzonderlijk. Fijne mensen om me heen. Het maakt het leven draaglijk. Biedt troost. Meer dan dat!
