Door Piet van der Hem, ca. 1920-1922 |
Een roman waardig.
In 1916 of 1917 reisde een buitengewoon mooi meisje door het door oorlog geteisterde Europa naar het neutrale Nederland, waar ze in Domburg bij een oom en tante introk, die beide kunstenaars waren. Het is Mili Herman. Mili was een getalenteerd violiste, met grote leermeesters als de Hongaar Jenö Hubay en de Duitser Carl Flesch. Vastbesloten om als violiste een internationale carrière op te bouwden gaf ze na de oorlog recitals in verschillende landen. Ze werd vaak geïnviteerd in society-kringen in Amsterdam en Berlijn en werd geportretteerd door kunstenaars, zoals Jan Toorop, Willy Sluyter, Isaac Israëls en Piet van der Hem. In 1926 trouwt ze met kasteelheer Edu Lüps, eigenaar van het prachtige kasteeltje Biljoen in Velp. Soms maak je keuzes in het leven. Wat moet ik ervan vinden? Ik kijk naar de portretten van Van der Hem en Sluyter, beide uit begin jaren twintig. Op twintigjarige leeftijd heb je andere dromen dan bij veertig, zestig. Een kasteel voor een viool. Wat zou ze er zelf van hebben gevonden?
Een herinnering van Mili op latere leeftijd, opgetekend door Ileen Montijn, die haar in leven heeft gehouden:
Als je ooit verdwaalt,’ zei mijn vader wel eens toen ik klein was, ‘en je bent in een wildvreemd dorp, dan kun je het beste vragen naar het huis van de notaris.’
‘Van de dominee,’ verbeterde mijn moeder, ‘ga maar naar de dominee.’
‘Hè, breng dat kind nu niet in de war,’ zei mijn vader dan, quasi verstoord. ‘Je gaat naar de notaris, en als die er niet is, de burgemeester.’
‘Neem de dominee maar hoor,’ fluisterde mijn moeder plagerig.