Helmut Newton, “16th Arrondissement”, Vogue, december 1975 |
Sommige foto’s van Helmut Newton intrigeren tot in het diepst van mijn vezels. Zetten aan tot psychoanalytische beschouwingen. Raken aan de basis van schoonheid. Leren ons over de kern van het leven en haar kardinale deugden.
Newton exploreert op subtiele en suggestieve wijze de relatie tussen de dame en haar dienstmeisje, heimelijk, van onderuit beschouwend, als een voyeur. We zien de dame des huizes in de half geopende deur, haar rechterhand met tasje krachtig geplaatst tegen de post (niemand kan er door), staande in hoog gehakte schoenen op een breed-verhoogde drempel, waardoor ze met haar lengte nog meer neerkijkt op het dienstmeisje dan normaal al het geval zou zijn geweest. De strakke verticale en diagonale lijnen in de compositie verlenen de foto haar essentiële gestrengheid. De dame staart intens en dominant naar haar dienstmaagd, die gedienstig toehoort. Er wordt een spanning gesuggereerd die ontstaat vanuit menselijke verhoudingen, die nooit gelijk zijn, dat ook nooit moeten zijn, die het leven de tensie geven die die nodig is, maakt dat het de moeite waard blijft, zorgt dat iedereen zijn best blijft doen. Hiërarchie is veelvoudig maar essentieel. Dominantie is een kardinale deugd, onderwerping vaak het krachtigst mits gedragen vanuit trots. Ik denk aan Nietzsche, Hamsun, terug weer naar Freud.
De dame op de foto is het Zweedse model Gunilla Lindblad, gekleed in een zorgvuldig voor de compositie geselecteerde jurk. Het dienstmeisje is Nathalie Kent, een Frans model met wie Newton vaker samenwerkte. De foto werd gemaakt in hotel Particulier in het 16e arrondissement te Parijs, waar Newton midden jaren zeventig woonde en werkte.