 |
| Alexander Rodtsjenko, “Pionier met een hoorn”, 1930 |
De Russische Revolutie heeft een hoge mate van genialiteit. Van de ene dag op de andere was het leven compleet veranderd. Bam! Ineens was er hoop. Verwachting. Alles leek te kunnen in de jaren twintig. Vrije liefde, avant-gardisme, Majakovski, Lily Brik. Niet voor iedereen wellicht, maar toch.
Hoop moet van binnen komen. In 1930, toen de Russische avant-garde kunstenaar Alexander Rodtsjenko bovenstaande foto maakte, woei echter al de wind van Het Stalinisme. Hoop werd opgelegd. Alles zou beter worden. Trotski was verbannen. Vijfjarenplannen waren al gestart. Koelakken gingen al naar de Goelag.
Rodtsjenko fotografeert zijn pionier van heel dichtbij, waardoor de nadruk komt op de geometrische vormen. De foto is niet geënsceneerd: Rodtsjenko fotografeerde altijd spontaan op straat of waar hij kwam met een simpele Leika camera. Hij schreef: “als je mensen vertrouwd wilt maken met nieuwe ideeën moet je vooral alledaagse en bekende voorwerpen fotograferen vanuit nieuwe gezichtspunten en onverwachte posities”.
Op de leeftijd van pioniers wil je nog wel geloven. Je gelooft ook de foto. Je voelt de ideologische kracht die Rodtsjenko wilde uitdrukken. Niemand wist toen nog waar het naartoe ging. Ik vraag me af wat van de jonge hoornblazer is geworden. Slachtoffer of beul, veel meer keuze zal er niet geweest zijn. Wat maakt het nog uit. Ook ik had zeker geloofd, in die tijd, in die periode. Wie kan zeggen wat van mij was geworden? Ik niet!
