 |
| Bernardo Bellotto, “Gezicht op Pirna vanuit Kasteel Sonnenstein”, ca. 1750 |
Met een naam als uit Kuifje. Hoe kan de geschiedenis een idyllisch plaatje anders kleuren.
Kasteel Sonnenstein is een Middeleeuws kasteel dat vanaf 1810 dienst deed als psychiatrische inrichting. Onder het nazi-bewind werd deze functie opgeheven en vanaf 1939 werden onder de codenaam Aktion T4 voorbereidingen getroffen om er een euthanasie-centrum van te maken. Tussen juni 1941 en augustus 1942 werden er zo’n 15.000 mensen ge-euthaniseerd, lees vergast, voornamelijk geestelijk gehandicapten en psychiatrische patiënten.
Ik lees: De operatie was goed georganiseerd. Gehandicapten en psychiatrische patiënten werden met duizenden vanuit inrichtingen uit het hele land naar instituten in de omgeving van Pirna gebracht, vanwaar ze in geblindeerde bussen naar Sonnenstein werden vervoerd. Direct bij aankomst moesten ze zich uitkleden. Vervolgens werden ze naakt voorgeleid aan een arts, die alvast een plausibele doodsoorzaak noteerde. De mensen die gouden vullingen hadden kregen een kruis op de borst of op de rug getekend, opdat ze later makkelijk te herkennen zouden zijn. Daarna werden ze naar de gaskamer gebracht en werden grote hoeveelheden koolmonoxide de ruimte ingelaten. Het duurde maar vijf minuten. Na het vergassen werden alle gouden vullingen uitgetrokken en vervolgens werden de lijken in het eigen crematorium verbrand. De operatie werd afgerond met een zogenaamde troostbrief voor de nabestaanden: een overlijdensbericht met daarop de gefingeerde doodsoorzaak.
In de DDR-tijd werd het drama Sonnenstein min of meer doodgezwegen: alle aandacht moest naar de verzetshelden.
Ik denk aan de familie Von Trapp, ik denk aan Colditz.
Hoe kan de geschiedenis een idyllisch plaatje anders kleuren…
