Eigen keuze

Jacob van Campen (1596-1657), “Constantijn Huygens (1596-1686) en zijn vrouw Suzanna van Baerle”,
 ca. 1636, 95 x 78,5 cm (1599-1637), Mauritshuis

Ik heb Paul Schnabels boek “Anders bekeken” maar weer eens ter hand genomen. Hij heeft het over een veranderende smaak. Wie wil en nog een Rembrandt aan de muur? Het zou enkel getuigen van een slechte smaak, helemaal als het geborduurd is. Waarom willen we de Mona Lisa zien, of een ander werk van Da Vinci? Zijn dat de ware liefhebbers? De beleving van de kunst vindt zijn weg via andere wegen, wordt geïndividualiseerd via het internet. We maken onze eigen keuzes. Sommige namen raken vergeten, andere komen weer bovendrijven. Alles mag weer. De mening van de kunstwereld doet steeds minder ter zake.

Alleen de mening van Schnabel, die doet wel terzake. Je hoeft geen kunsthistoricus meer te zijn om gezag te hebben. Schnabel maakt zijn eigen canon. Schnabel zet Jacob van Campen’s portret van Constantijn Huygens en Suzanna van Baerle op de cover van zijn boek. Mooier dan veel portretten van Rembrandt, Marten en Oopje, waar zoveel overheidsgeld voor werd betaald. Een intiem portret van twee geliefden met een verhaal. Een verhaal waar ik deel van uitmaak. Suzanna die me aankijkt, alsof we samen een geheimpje hebben. Of zou Constantijn het ook weten, hij kijkt een beetje bedrukt. Christiaan die er uiteindelijk vandoor gaat met de door zijn broer Maurits begeerde vrouw. Toen Maurits Suzanna het hof maakte en dat dreigde te mislukken schreef zus Geertruyd aan Constantijn, die op dat moment in Londen was: het zou zonde zijn als een ander er met haar vandoor ging. Zulke dingen werken altijd door en dat zie je in het portret.

Een van de mooiste portretten uit de Nederlandse schilderkunst. En nog steeds weet ik niet of ik het in mijn kamer zou willen hangen. Mijn vrouw waarschijnlijk niet. En zelfs dat snap ik. Want zo werkt het ook.