Labels

vrijdag 27 november 2020

Over de muur van het leven

 
Léon Herschtritt, zelfportret, 1959

Léon Herschtritt is dood. Op 21 november dit jaar overleed hij, 84 jaar oud, net zo oud als mijn moeder, die nog leeft. Als kind van Joodse ouders ontsnapte hij met zijn familie ternauwernood aan deportatie. Hij fotografeerde gewone mensen en werd dan ook wel photographe humaniste genoemd. Hij werkte in meerdere landen, veel in Algerije, in Israël, maar het meest bekend werd hij door de foto’s die hij maakte in zijn geboortestad Parijs. In 1974 begon hij met zijn geliefde vrouw Nicole een café-restaurant bij Montmartre, dat hij zo’n beetje als als zijn fotostudio beschouwde. Eerder al trok hij de aandacht met een serie foto’s rondom de bouw van de muur in 1961 en later opnieuw bij de val in 1989, waar hij beide keren snel bij was omdat hij voelde “dat het hier ging om de belangrijkste momenten van zijn tijd”.

“De muur, Berlijn”, 1961

En dat zag hij precies goed, veel scherper dan ik, die het belang van dit soort ontwikkelingen meestal pas achteraf echt in de gaten heeft. Ik heb afstand nodig, sta meer aan de zijlijn. Ik kijk liever naar de gewone mensen en lees dan later wel eens een boek. Je bent zoals je bent. Ik heb nooit het gevoel gehad dat ik iets gemist heb, eerder dat ik te laat was, wat niet precies hetzelfde is. Het is goed zo. Iedereen leeft op zijn eigen wijze. Spijt brengt geen helpende gedachten. Ik zag de foto van het echtpaar op de auto, hierboven, pas medio vorig jaar in Berlijn, in de Buchladen, op de omslag van een fotoboek over de muur. Ik las pas van zijn overleden een week na dato. Van een afstand zwaai ik naar Léon Herschtritt, over de muur van het leven, waar je niemand meer kunt zien.