Labels

dinsdag 11 november 2025

Twee biografieën

 


                                             Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten,
                                             En zit in 't binnenst van mijn ziel ten troon
                                             Over mij-zelf en 't al, naar rijks-geboôn
                                             Van eigen strijd en zege, uit eigen krachten. -

                                             En als een heir van donker-wilde machten
                                             Joelt aan mij op, en valt terug, gevloôn
                                             Voor 't heffen van mijn hand en heldre kroon:
                                             Ik ben een God in 't diepst van mijn gedachten.

                                             Willem Kloos, Verzen, 1894


Nu heb ik twee biografieën over Kloos, niet omdat ik zijn gedichten zo graag lees, maar omdat ik vanaf mijn adolescentie voelde: ik ben een God in ‘t diepst van mijn gedachten. Een beetje althans, met de jaen wat minder, maar toch.

Ik houd van stijl, mooischrijverij, lyriek, poëzie, l’art pour l’art. Bart Slijper heeft dat goed begrepen. Zo schrijf je een boek over Kloos, vanaf de eerste alinea:

Het zijn donkere jaren, trage uren, eindeloze dagen en Willem zit daar maar aan tafel in een boek te lezen - een stichtelijk boek, het maakt niet uit wat voor een boek. Bij hem in de kamer een vrouw en een jongen die acht jaar ouder is dan hij. Hij houdt zich doodstil in het hem vijandige huis, ‘ ‘t koele, harde huis, dat leek op een dichte kist’. Willem mag niets zeggen, tenminste niet meer dan een paar woorden en alleen als hem wat gevraagd wordt. Door de jaren heen is hij stil geslagen”.

Een biografie die zo begint wil je twee keer lezen. Zeker als psycholoog. En dus heb ik nu twee biografieën over Kloos. Wie weet waar het nog toe leidt. Misschien schrijf ik zelf nog ooit de derde, bij mogelijk nieuwe inzichten. Zo lees ik twee biografieën. Ik kan niet anders.