 |
| Peter Henry Emerson, 1880-1889 |
Wittgensteins schreef: ‘waarover men niet spreken kan, moet men zwijgen’. Wijze woorden.
De Franse filosoof Derrida corrigeerde Wittgenstein en stelde dat men niet moet zwijgen, maar erover schrijven.
Bij Jon Fosse lees ik: ‘en zo is het ook met de literatuur die ik graag lees, belangrijk is niet wat die woordelijk zegt over dit of dat, het gaat om iets anders, iets wat stil uit de zinnen en tussen de regels door spreekt’.
Het mens zijn draait om verbinding, verwantschap, in welke vorm dan ook.
Dat voel ik bij herlezing. Bij Nescio, Hamsun, De Toverberg.
Dat herken ik in de kunst. Bij Rothko, alleen, in de stilte van Tate. Over de tijd, bij een foto van Emerson.
Dat vormt uit niets gedichtjes. Voor wie ze ook leest.
Dat snapte in bij de opleiding interpersoonlijke psychotherapie, die ik onlangs volgde.
Daarom ben ik weer terug psycholoog geworden. Wellicht.
Maar zwijgen kan ook natuurlijk.
