George Davison: “The Onion Field”, 1890

Aan het einde van de negentiende eeuw werd fotografie steeds meer erkend als kunstmedium. In Engeland werden fotoclubs opgericht met expliciet artistieke doelen. Aanvankelijk was in invloed van het naturalisme herkenbaar, vanaf de jaren 1890 vooral ook van het impressionisme. Spelend met licht en onscherpte werden sfeervolle, ietwat wazige doch sterk expressieve plaatjes geschoten,. Onder de naam picturalisme was daarmee de eerste heuse kunststroming in de fotografie geboren.

George Davison (1854-1930), lid van de naturalistische “Royal Photographic Society”  was een van de pioniers van het picturalisme. Zijn bekende foto Het uienveld (1890), oorspronkelijk getiteld Een oude boerenhoeve, wordt vaak gezien als de eerste in dat genre. Onvermoeibaar in zijn experimenteerdrift verkreeg hij het door hem gewenste softfocus-effect door het gebruik van een zogenaamde gaatjescamera, waarbij in plaats van een lens een klein gaatje wordt gebruikt. Door te variëren met de grote van het gaatje kon hij tevens variëren met de scherpte.

“Het uienveld” werd door de Royal Photographic Society aanvankelijk geprezen en bekroond met een zilveren medaille. In The Times werd het omschreven als “misschien wel een van de mooiste landschappen ooit met een camera vastgelegd”. Al snel echter ontaarde zijn verandering van stijl binnen de Royal Photographic Society, in een richtingenstrijd, waarbij de Society uiteindelijk vasthield aan naturalistische uitgangspunten. Voor Davison was dit reden om in 1892, samen met enkele anderen, zijn eigen vereniging op te richten: de Linked Ring Brotherhood, te beschouwen als voorloper van Alfred Stieglitz’ Camera Club of New York, die het tijdschrift Camera Notes (1897-1903), later door Stieglitz doorgezet in Camera Work (1903-1917). Met Camerawork werd de fotografie definitief geïntroduceerd in de wereld van de kunst. In 1907 zou Stieglitz “Het uienveld” en met lovend commentaar als een soort eerbetoon opnemen in een van de uitgaven.

Dat eerbetoon komt Davison toe. Ook uit mijn pen, meer dan honderd jaar na dato. Een tijdloos landschap, waarin ik “De hooiwagen” van Constable herken. Voor minder doe ik het niet.

Constable, “De hooiwagen”, 1821