 |
| Edward Hopper, “Night Windows”, 1928 Alles passeert… |
Er komt een betekenisvol moment rondom het slavernijverleden. Er komen ook deemoedige excuses van het kabinet. Met zijn allen hebben we er weer een heel gedoe van gemaakt.
Het is goed dat we ons ervan bewust zijn dat veel periodes uit onze geschiedenis tegenwoordig anders geduid worden, anders dan hoe ik het in mijn schooltijd nog heb geleerd. Ik lees Revolusi van David van Reybrouck. Er is veel leed geweest in de geschiedenis der mensheid. Maar ik ben niet verantwoordelijk voor het leed dat eerdere generaties anderen hebben aangedaan, aan wie dan ook. En net zo min kun je je tot slachtoffer verklaren van het leed dat je voorouders is aangedaan. Het is zoals het is. We bouwen altijd verder op het verleden, dat we niet meer kunnen veranderen. Onderschrijven dat iets een schaamvolle periode is, is nog wat anders dan jezelf ervoor schamen. We moeten lering trekken, maar ik weiger om me persoonlijk schuldig te voelen voor iets wat ik niet gedaan heb. Dat zie ik als psycholoog al teveel bij mijn cliënten, dat zie ik misschien ook wel teveel bij mezelf. Een pijnpunt.
Maar daarover misschien een andere keer. Ik voel me boven niemand verheven. Ik voel geen trots, maar ook geen schaamte. Laat dit voorlopig mijn verklaring zijn.
