 |
| Winslow Homer, “Het nieuwe boek”, 1877 |
In ben in Utrecht en bezocht een antiquariaat. Hier zijn er nog! Buiten was het druk maar ik was de enige binnen. Bij Broese was het gelukkig nog wel redelijk druk, maar bij de afdeling fictie zie ik amper jonge mensen. De grote romans waar ik vol van ben worden nauwelijks nog verkocht.
Jonge mensen lezen niet meer. Niet meer zoals ik het ooit geleerd heb. Anders, zullen sommigen zeggen, maar dat is niet wat ik bedoel. Ik sprak eerder deze week een meisje dat emotioneel uit balans was geraakt door een Netflix serie. “Kun je in één dag kijken”, zei ze, “duurt vijfeneenhalf uur”. Het is niet hetzelfde.
Je kunt nadenken over de vraag hoe boeken lezen een mens kan veranderen. Je kunt nadenken over de vraag wat het betekent als mensen nauwelijks nog lezen. En dan bedoel ik: echt lezen! Romans lezen! Dat moment is minder ver weg dan wordt gedacht.
Ik denk dat boeken lezen, romans, therapeutische waarde heeft. Meer dan een Netflix serie. Tijdens lezen vindt verwerking plaats, transformatie, ook al is het maar een beetje. Het biedt troost, nieuwe perspectieven. Een uitweg, een vlucht, als je wil.
Je zou er een onderzoek naar kunnen doen: hebben mensen die veel romans lezen minder psychische problemen? Maar misschien zijn het net de mensen met psychische problemen die doorgaans het boek opzoeken, als therapie, als troost. Aan de stelling doet het weinig af. Het helpt wel!
Ik kijk naar het meisje van Homer en krijg daar een weemoedig gevoel bij. Omdat ik me ooit gelukkig voelde. Omdat ik daar nog steeds de vruchten van pluk. Omdat ik mensen soms ontzettend zie worstelen. Geen internet of Netflix die daar nog bij kan helpen.
