‘Ik wil doen waar ik zin in heb. Ik wil pantomime spelen, zelfs komedies. Ik wil naakt dansen als mijn maillot me niet lekker zit en mijn vormen onrecht doet. Ik wil droevige en kuise boeken schrijven, met alleen maar landschappen, bloemen, verdriet, trots en de onschuld van innemende dieren die bang zijn voor mensen…’
Citaat van Colette, 1873-1954
Colette is op een bepaalde wijze altijd een ondergewaardeerd schrijfster geweest. Misschien wel omdat ze te mooi was. Zo werkt dat soms. Het aangehaalde citaat had zo maar van Virginia Woolf kunnen zijn. Daar zit zoveel in. Zelfs voor mij als man zijnde. Het tekent wie ik ben. Waar ik blij van wordt.
Gisteravond laat viel ik bij toeval in een film over Colette, groots geënsceneerd, met een prachtige Keira Knightly. Nu, vroeg in de ochtend van de volgende dag, lees ik stukjes uit haar zelfportret in verhalen, enkele jaren geleden verschenen in de Privé-Domein serie van de Arbeiderspers. Dit zijn zo de dingen die me kunnen grijpen. Veel meer vaak dan in het gewoel in de wereld.
Tijdens haar verblijf in Verdun, winter 1915, informeert Colette temidden van het kanongebulder bij een onderofficier of er nog nieuws is. Die begint eerst over de handel in de stad, over stoffeerders, een pianowinkel… ‘Jaja, maar de oorlog? O ja, natuurlijk, de oorlog… Welnu, dat gaat, dat gaat… Dat gaat heel goed. Maakt u niet zo druk…’ De oorlog is bij Colette als een van die rampen die bij het leven horen, zoals sterfgeval of een stortbui. Alles gaat gewoon door. Terwijl feitelijk niets ooit veranderd.
Dat is ook wat de film leert. Liever hang ik in het verleden. Dat brengt me verder.
‘Je richten naar het verleden betekent terugkeren naar het beginpunt’, schrijft Colette aan het einde van haar leven, ‘en ware avonturiers doen dat niet. Maar ik zal niet langer verhelen dat ik niets van de ware avonturier heb.’
Het lot vraagt nu eenmaal om berusting, en een goede afstemming tussen heden en verleden. Wat niet altijd simpel is.’ Ik word ook ouder. En soms lukt het.
Filmstill , Keira, 2017 |