Vanaf dat ik eind jaren tachtig Rybakovs Kinderen van de Arbat las heb ik een opmerkelijke fascinatie voor de geschiedenis van de Sovjet-Unie. Die fascinatie duurt tot op de dag van vandaag. Vorige week bestelde ik vier boeken, vrijdag binnengekomen, inmiddels al weer eentje al half uit gelezen. Mooi weer. Mooie koop. Goed gevoel.
Wat maakt dat je steeds meer wilt weten over een specifiek onderwerp, waar je eigenlijk al hartstikke veel van gelezen hebt, en maar niet overstapt op een nieuw thema? Wil ik me deskundig voelen? Dat kan het niet zijn eigenlijk. Beroepsmatig heb ik er niks aan en er zijn nauwelijks mensen waar ik deze interesse mee deel. Wil ik iets begrijpen wat ik nooit heb begrepen?
Misschien is dat het wel waarom ik terug weer psycholoog ben geworden. Je herkent je angsten, maar constateert dat het ook wel weer meevalt. Het leed is onmeetbaar. Je blijft je verwonderen. Ik wíl me verwonderen. Daar ligt de sleutel. Ik wil begrijpen. Maar je kunt niet alles begrijpen. Vandaar die beperking van thema’s. Dat moet het zijn.
Welbeschouwd benader ik Stalin en trawanten nog steeds psycholoog, en Lenin. Ik kan niet anders. De zucht naar het willen begrijpen. En dat heeft tijd nodig. Twee of drie boeken zijn lang niet genoeg. Ik heb er vier laten komen deze keer. Er is altijd weer meer. Ik vrees dat het nooit eens voldoende zal zijn.
