Labels

zaterdag 25 mei 2024

Voorlichting in schoonheid


Erwin Blumenfeld (1897-1969), “Nude, Paris”, 1936

Wanneer men als leraar jongens en meisjes die geslachtsrijp zijn geworden het praktische leven wil binnenleiden, dan kan men soms vertwijfeld raken over de onhandigheid van uitgerekend deze leeftijd. Men moet zich dan de vraag stellen: is er een manier om deze jongens en meisjes wat handiger te maken?
Als men naar het werkelijke leven kijkt, en dus niet naar abstracte theorieën, dan komt men ertoe jonge mensen tussen hun tandenwisseling en puberteit zoveel mogelijk schoonheid bij te brengen en het leven werkelijk kunstzinnig op te vatten. Hoe meer men hen begrip voor het schone bijbrengt, hoe meer ze doordrongen worden met innerlijk begrip voor het schone, des te beter zullen ze tijdens de geslachtsrijpheid voorbereid zijn op het werkelijk praktische leven, zonder dat hen voor het hele verdere leven schade wordt toegebracht. Men kan een tram of een trein pas zonder gevaar met het verstand benaderen, als men zich eerst het esthetische begrip voor een schilderij of een beeldhouwwerk heeft eigengemaakt.

(Rudolf Steiner) 

Onze nieuwe rechtse regering wil zich zelfs bemoeien met de seksuele voorlichting op scholen. Van Rudolf Steiner hebben ze voorzeker nog nooit gehoord. Kern van Steiners antroposofische pedagogiek is dat schoonheid aan waarheid voorafgaat. Kunst vormt de grondslag van kennis en wetenschap. Als we kinderen geen gevoel voor esthetica, schoonheid bijbrengen, dreigt een dodelijke verveling bij de confrontatie met de hedendaagse wetenschappelijk materialistische benadering van de wereld. Hij ontwikkelt dan een onnatuurlijke introvertie die bij de volwassen, geslachtsrijpe mens volgens Steiner onontkomelijk leidt tot machtswellust en erotische drift.

Eigenlijk zegt Steiner: als je het schoonheidsgevoel in het kind niet ontwikkelt tast dat de gezonde fundamenten in de mens aan. Seksuele voorlichting moet passen bij de belevingswereld van het kind en is meer dan uitleg alleen. Durf het als iets moois te zien. Seksuele beleving zonder gevoel van schoonheid drijft zeker in deze tijd van internet naar een verkeerde richting, zonder dat we daar de gevolgen al van kunnen overzien. Goed dat onze nieuwe rechtse regering daar een keer naar wil kijken. Alleen twijfel ik of ze Steiner daarbij zullen raadplegen. Dat leidt alleen tot leerachterstanden, zal iemand wel weer roepen.

Over die tram en die trein denk ik nog even na.