Labels

donderdag 6 februari 2020

Rossetti’s hunkering: “De dagdroom”


Rossetti, “De dagdroom”, 1880, 158,7 x 92,7 cm, Victoria en Albert Museum, Londen


Dante Gabriel Rossetti (1828-1982) schilderde vrouwen die zoals ik die die beantwoordden aan het ideaalbeeld uit mijn adolescentie. Dromerige vrouwen in weelderige draperieën, weemoedig voor zicht uit starend alsof de ware liefde hen dreigde te ontglippen. Alsof ik ze dreigde te ontglippen, wat niet mocht gebeuren. Ik werd al gefascineerd door Rossetti’s vrouwenportretten toen ik ik verder nog nauwelijks met schilderkunst bezig was en de Prerafaelieten nauwelijks enige waardering wegdroegen in de kunstwereld. Mijn nog ongevormde romantische hart herkende echter de schoonheid, die ik later nooit meer echt zou verzaken. Daar kom ik nog steeds voor uit.

Rossetti werkt aan De dagdroom,
1883, Frederick Shields
De dagdroom uit 1980 is een van Rossetti’s laatste schilderijen, het laatste dat hij voltooide. Het toont zijn eerdere maîtresse Jane Morris, de vrouw van zijn vriend William Morris, gezeten in een plataan, waarvan de grote bladeren haar bijna beschermend omarmen. In haar hand heeft ze een takje kamperfoelie, dat in die tijd symbool stond voor de hunkering naar ware liefde, zoals ik dat ik mijn schooltijd deed. Voor Rossetti zelf was het een verwijzing naar de geheime relatie die hij van 1870 tot 1876met Morris onderhield, en die ze tot zijn grote verdriet afbrak nadat ze achter zijn drugsverslaving kwam.

Gedicht

Rossetti was behalve schilder ook dichter. De ene kunstvorm versterkt zoveel de andere. Hij liet het portret van Morris vergezeld gaan van een prachtig sonnet:

The thronged boughs of the shadowy sycamore
Still bear young leaflets half the summer through;
From when the robin 'gainst the unhidden blue
Perched dark, till now, deep in the leafy core,
The embowered throstle's urgent wood-notes soar
Through summer silence. Still the leaves come new;
Yet never rosy-sheathed as those which drew
Their spiral tongues from spring-buds heretofore.

Within the branching shade of Reverie.                        Binnen de vertakkende schaduw van de Reverie         .
Dreams even may spring till autumn; yet none be.       Komen dromen tot de herfst toe tot stand;
Like woman's budding day-dream spirit-fann'd.            Maar geen als de droom van een vrouw vol esprit.
Lo! tow'rd deep skies, not deeper than her look,          Geeneen die de lucht met haar blik zo omspant.
She dreams; till now on her forgotten book.                 Ze droomt: op het vergeten boek, op haar knie.
Drops the forgotten blossom from her hand.                Valt vergeten de bloesem verdwaald uit haar hand.


Zo mooi!

Andermaal ben ik weer zestien. Al lang ben ik geen zestien meer.
Rossetti kon eindelijk sterven.


  
Eerdere versie in krijt 
 
Jane Morris in 865, door John Robert Parsons