Konstantin Makovski, “De strijkster”, 1900 |
“Met de huidige hang naar het slachtofferschap is het merkwaardig gesteld”, schrijft Bernard Schlink, ik haalde hem al eerder aan: “Alsof het een eretitel is, alsof het getuigt van een roemrijke daad. Als je verder niets gepresteerd hebt kun je altijd nog slachtoffer zijn. Wie slachtoffer is heeft kwaad moeten verduren en kan daarom zelf geen kwaad hebben gedaan. Anderen zijn iets verschuldigd aan wie slachtoffer is, en dus moet het slachtoffer zelf wel onschuldig zijn”.
Om een of andere reden voel ik me altijd ongemakkelijk met slachtoffers. Overal zijn slachtoffers tegenwoordig. Iedereen wordt wel ergens onrecht aangedaan. Of heeft dat ooit ervaren. De meesten gaan echter te makkelijk voorbij aan het feit dat ook zíj́ onrecht aandoen, of hebben gedaan, zeker nog zullen doen. Hypocretie is de pest van deze wereld, altijd geweest, de wortel van elk geloof, van ieder standpunt dat onwankelbaar is, van elke klacht, van elke claim. Johan Derksen heeft toch gelijk. Hoeveel charlatan er ook in hem schuilt. En ik heb ook gelijk, in elk geval in wat ik hier wil beweren, in al mijn onwetendheid. Hoed me voor het slachtofferschap.