 |
| Archibald George Barnes, “Reflection”, ca. 1920 |
Deze dagen viel een nieuw boekje van Paul van Tongeren bij mij in de bus, over dankbaarheid, “dankbaarheid na de dood van God”. “Straks wordt je nog gelovig”, zei mijn vrouw, toen ze het op tafel zag liggen. Ze weet wel beter, maar soms liggen de dingen dichter bij elkaar dan je denkt.
Paul van Tongeren was onze denker des vaderlands. Ik lees hem graag. Zijn inzichten over zelfonderzoek helpen mij in mijn werk als therapeut. En daarmee mijn cliënten. Vaak gaat het om de vraag wat het leven de moeite waard maakt. En dat het een illusie is te denken dat het lot in eigen hand ligt. Belangrijke dingen dienen zich aan, gebeuren, ten goede of ten kwade. Het leven laat zich niet dwingen. Je weet nooit wat de dag van morgen brengt. Maar er is altijd hoop. En daar gaat het in therapie ook over: de hoop weer terugvinden. Vanuit een situatie die uitzichtloos voelt: voelen dat het nog kan. Weer kan. Soms weet je het even niet, maar het kan, nog steeds. Al is het maar af en toe. Je hoeft er niet eens zo hard aan te werken, je kunt het niet creëren, maar je moet het kunnen voelen, kunnen zien. In het hier en in het nu. En vervolgens een beetje geduldig zijn.
Uiteindelijk gaat het om betekenisgeving, vanuit een volstrekt individueel proces, maar wel samen met de ander, met je naasten. En in dat proces kun je mensen begeleiden, in een voor hen begrijpelijk vocabulaire. Dat is therapie. Misschien dat ik daarover nog eens een artikel ga schrijven.
Maar eerst ga ik wat lezen over dankbaarheid. Want therapeut ben je ook voor jezelf.
Soms kan filosofie zalvend zijn. Kan hoop helpen. Troost helen. God was er niet voor niks.
