Labels

donderdag 9 januari 2025

Cohesie en angst

 
Paul Fischer, “Twee vrouwen, Ved Stranden, Kopenhagen, schuilen voor
de regen”,. Op de achtergrond de Christiansburg Slotkerk, 1900-1910 

Het gaat er niet om wat ik vind, maar om wat ik waarneem. Laat ik daar veiligheidshalve maar mee beginnen.

Ik zag een nieuwsitem over Elon Musk en wist niet wat ik hoorde. Dat heb ik soms ook als psycholoog, maar je laat het niet merken. Altijd blijven waarnemen, altijd blijven observeren, zonder oordeel.

Toen ik klein was en op de lagere school zat, zaten en enkele kinderen op school van Spaanse gastarbeiders en een paar Molukse kinderen. Niemand nam daar maar op enigerlei manier aanstoot aan. Het waren er maar een paar, ze waren van harte welkom.

Het aantal allochtonen in Nederland neemt nog steeds toe. Overal in Europa trouwens Iedereen weet dat. Dat is wat we waarnemen. Het lijkt alsof ze steeds minder welkom zijn. 

Soms daagt er ineens een soort van beginnend inzicht, eigenlijk te diep om zo kort uit te leggen. Evolutionair, antropologisch. Daar moet je het zoeken.

Mensen zijn sociale dieren, van oudsher leven we in groepen. Om het leven in een groep een beetje goed te laten verlopen hebben we regels ingevoerd. Maar wat nog meer nodig is dan regels is een bepaalde vorm van sociale cohesie. Een wij-gevoel, deel uitmaken van de groep. Anders komt er angst. Dat is een psychologische waarheid. Er is niks aan te doen. We zullen ermee moeten dealen, maar dat lukt niet iedereen. Populisten maken spelen daarop in.

Ik ben maar een simpele psycholoog. Ik neem waar, ik kan er allemaal niks aan veranderen.