 |
| Wenen, begin 20e eeuw |
Het blijft een onomstotelijke wet van de geschiedenis dat zij juist tijdgenoten verbiedt de grote bewegingen die hun tijd bepalen al in hun vroegste stadium te herkennen.
Stefan Zweig heeft het over de opkomst van Hitler. Ik zie een oorlog in de Oekraïne en een escalerende dynamiek. Gisteren werd een reusachtige stuwdam opgeblazen. Ruzie in de Veiligheidsraad. Nergens ook maar een piepklein deëscalerend stemmetje. Ook niet bij de mensen die we zelf gekozen hebben. Het voelt allemaal erg beangstigend.
Daar was je dan, een bewuste, denkende, buiten alle politiek actieve mens, toegewijd aan zijn werk, stil en vastberaden bezig zijn jaren in werk om te zetten. En daar ergens in een onzichtbare wereld had je een stuk of tien andere mensen, die je niet kende, die je nooit gezien had, <…>, en die tien of twintig mensen, van wie het merendeel tot nog toe niet bewezen had bijzonder intelligent of kundig te zijn, spraken en telefoneerden en schreven en sloten verdragen over dingen die je niet wist. Ze namen besluiten waar je geen deel aan had en waarvan je de details niet te weten kwam, en namen daarmee toch doorslaggevende beslissingen over mijn lot en dat van ieder ander in Europa.
Maar nu ga ik toch maar naar bed. Morgen moet er weer gewerkt worden. Er zijn ook andere problemen.
